Oranje broeken

Vanvond speelt Nederland volledig in Oranje - oranje shirts met oranje broeken. Dat gebeurt niet vaak en die ene keer die in mijn geheugen gegrift staat is de finale van 88. En ook toen hadden we net in de vorige wedstrijd tegen de favoriet met 1-0 achtergestaan en toch nog met 2-1 gewonnen.

Geschiedenis

Wanneer speelde Nederland ooit tegen Uruguay? De enige partij die ik me kan herinneren en de enige die ik kon vinden op het net was de confrontatie uit 1974. Dat herinner ik me als een ijzersterk optreden van Oranje, maar let op hoeveel kansen Nederland krijgt en verprutst.

Eigenlijk is dit het beste

Ik was buitengewoon tevreden over de wedstrijd Nederland-Denemarken. Het kon veel slechter, als het een eclatante overwinning met betoverend voetbal was geworden, dan waren we weer exuberant gaan hopen. En ook niet zo goed als het een gelijkspel of een nederlaag was geworden en we weer aan het lijden waren.



Nu was er een overwinning, zonder dat er geimponeerd was. Een goed resultaat, dat alle opening laat op een goed vervolg, maar geen excessief gedroom. Het is niet zoals in 2008 dat ik geheel delirisch was van de grote, swingende overwinningen op Italie en Frankrijk.

Maar wacht eens even... Hoe swingend waren die nu helemaal? Laat ook deze overwinning niet de ruimte tot het hebben van opgeklopte hoop? Is dit niet het moment geweest dat ik dacht: nu hebben we die ene slechte wedstrijd gehad, we hebben hem desondanks gewonnen en vanaf hier crescendo? Je gaat zo makkelijk voor de bijl. Beter dat de Denen die paar goede kansen die ze gehad hebben erin geschoten hadden. Dan waren we nu op tijd ontnuchterd.

Ook als het goed gaat, gaat het fout

Lopende door de geschiedenis, is het teleurstellingen troef van 1978 tot 1988. Wie vergeet bijvoorbeeld Spanje-Malta? Bij het EK van 1988, gingen we echter weer hopen. Ik zie me nog met een vriend zitten in een souterrain in Amsterdam, kijken naar het wedstrijdschema. Er was nog geen bal getrapt of we kwamen tot de conclusie dat Oranje kon winnen, zou winnen.

Het feit dat oranje ook won, laat ogenschijnlijk zien dat het voor deze dwaze optimisten ook wel eens goed kan gaan, maar het geheugen wordt al te gauw opgesmukt. Wat me is bijgebleven zijn het soevereine verdedigen van Koeman en Rijkaard, de formidabele doelpunten van Van Basten en meer van dat fraais. Het EK van 1988 ligt in de ziel verzonken als een en al euforie. Maar niets is minder waar.

Gemakshalve wordt vergeten dat we begonnen met 1-0 verliezen van Rusland. Dat we diep in de tweede helft tegen Engeland nog op 1-1 stonden - terwijl we moesten winnen. Dat tegen Ierland de bal er niet in wilde. En dat Van Basten de Duitsers pas verschalkte in de laatste minuten. Van de vijf wedstrijden die Nederland in 88 gespeeld heeft, zaten we er vier met de billen tegen elkaar.

Niet de finale, maar de wedstrijd tegen Ierland is eigenlijk de wedstrijd van het toernooi. Dat zouden we moeten onthouden. Maar we zijn vergeten dat een bal van McGrath door Van Breukelen ternauwernood van de lijn werd gehaald. En het doelpunt van Kieft was een doldwaze carambole die er 90 van de 100 keer niet ingaat. En die van de overige 10 keer, 9 keer wordt afgekeurd wegens buitenspel. Zo ontstaat een vals geheugen, dat voeding geeft aan de valse hoop, aan het idiote optimisme, en dus, onafwendbaar leidt tot de smadeloze val.